Biyoyakıt, küresel ısınmaya çare olamayacak
İki ayrı araştırmada, bioyakıtın, küresel ısınmaya çare olamayacağı görüşüne yer verildi. Araştırmalara göre, bioyakıt, karbondioksit salımını azaltmak yerine artırabilir.
Petrole olan bağımlılığı azaltacağı ve iklim değişikliğiyle mücadelede etkili olacağı gerekçesiyle başta ABD olmak üzere birçok ülkenin yöneldiği bioyakıtlarla ilgili iki araştırmadan olumsuz sonuç çıktı.
“Journal of Science”da yayımlanan iki ayrı araştırmada, bioyakıt elde edilecek tarım alanlarının açılmasi için ormanların yok edildiği, bunun da daha fazla karbondioksit salımına yol açtığı vurgulandı.
Uzmanlar, ormanların tahrip edilmesiyle atmosfere 17 ila 420 kat daha fazla karbondioksit salınacağını belirtiyor.
Kurşun Bileşiklerine Alternatif Doğa Dostu Katkı Maddesi
Türkiye’de ilk kez gliserinden, yakıtlardaki kurşunlu bileşiklere alternatif "doğa dostu" katkı maddesi üretildi. Gazi Üniversitesi Öğretim Üyelerinden Yrd. Doç. Dr. Nuray Oktar ve yüksek lisans öğrencisi Nalan Özbay'ın gerçekleştirdikleri araştırma projesiyle kurşun bileşiklerine alternatif yakıt katkı maddesi üretimi yapıldı.
Bu çalışmayla biyodizel üretimi sırasında yan ürün olarak elde edilen ve kullanılmadığı için stoklarında artış yaşanan gliserin değerlendirildi.
Projeye ilişkin bilgi veren Oktar, çalışmalarıyla biyodizel üretimi sırasında yan ürün olarak elde edilen ve kullanılmadığı için stoklarında artış yaşanan gliserinin değerlendirildiğini ifade etti. Oktar, nisan ayında başlayan projeyle kurşun bileşiklerine alternatif, çevreye ve insan sağlığına zarar vermeyen yakıt katkı maddesi ürettiklerini bildirdi.
Kurşundan Daha Zararlı
Kurşun bileşiklerinin zararlarının görülmesinin ardından birçok ülkede yakıtlara alternatif maddeler eklendiğini belirten Oktar, "Kurşunsuz benzinlerde oktan sayısını yükseltmek için yakıttaki aromatikler artırılıyor. Bunun maliyeti ucuz. Ama kurşunlu bileşikler alınmış olsa da aromatiği artırılmış benzin insan sağlığına kurşundan daha zararlı. Doğrudan kanserojen etkisi var" dedi.
Mikro organizmaların üretiminde, ilaç ve kozmetik sanayinde ve doğrudan yakıt olarak kullanılan gliserinin, biyodizel üretimi sırasında ortaya çıktığını anlatan Oktar, şunları söyledi: "Avrupa’da yıllık 2,5 milyon ton biyodizel üretiliyor. Biyodizel üretiminin sonucunda üretimin yüzde 10’u gliserin olarak ortaya çıkıyor. Ayrıca gliserinin başka şekilde de üretimi yapılıyor. Dolayısıyla sürekli bir gliserin artışı var ve değerlendirilmesi gerekiyor. Tüketimi üretiminden az olduğu için fiyatı çok düşük."
Eterle Kalite Artırılıyor
Gliserinin değerli yakıt bileşiklerine dönüştürülebildiğini ifade eden Oktar, gliserini bir alkol türüyle reaksiyona sokarak elde ettikleri "eter"in, benzin veya biyodizelle karıştırılarak yakıt kalitesini artırdığını belirtti. "Eter"in, kurşun bileşiklerinin birçok özelliğini barındırdığını ifade eden Oktar, maddenin kullanılmayan gliserini içerdiği için aynı zamanda ekonomiye katkı sağladığını bildirdi. Oktar, ürettikleri yakıtın içerisindeki oksijenin tam yanmayı sağlayarak doğaya zarar verilmesini engellediğini, motor performansının iyi olması durumunda bu yakıtın tam yanmayı gerçekleştirdiğini söyledi.
Oktar, "eter"in benzin ve biyodizelin kalitesini artırdığını, yaz aylarında benzinin uçuculuğunu engellediğini, insan sağlığına ve çevreye kurşun gibi geri dönüşümü olmayan zararlar vermediğini belirtti. Ürettikleri madde için henüz sektörden talep gelmediğini ifade eden Oktar, benzin katkı maddeleri ve alternatif yakıtlar konusunda Prof. Dr. Gülşen Doğu yönetiminde 10 yıldır çalışma yaptıklarını ve özellikle rafinerilerden ilgi beklediklerini dile getirdi. Araştırmacı Nalan Özbay da biyodizele eklenebilen "eter"in, kış aylarında biyodizelin bulutlanma noktasını düşürdüğünü ve bunun da araç motorundaki tıkanmaları engellediğini söyledi.
KATI YAKITLAR
KÖMÜRÜN TANIMI
Kömür yanabilen sedimanter organik bir kayadır. Kömür başlıca karbon, hidrojen ve oksijen gibi elementlerin bileşiminden oluşmuş olup, diğer kaya tabakalarının arasında damar haline uzunca bir süre (milyonlarca yıl) ısı, basınç ve mikrobiyolojik etkilerin sonucunda meydana gelmiştir.
KÖMÜRÜN OLUŞUMU
Kömür, nebatların bataklık alanlarda birikmesi sonucu oluşan tabakaların değişime uğraması neticesi meydana gelmiştir. Bu tabakalar üzerine çeşitli çökeltilerin birikmesi ve arz'ın hareketleri sonucu derinliklere gömülmüştür. Gömülmüş olan bu nebatlar; artan ısı ve basınca maruz kaldıklarında bünyelerinde fiziksel ve kimyasal değişikliğe uğrayarak kömüre dönüşürler. Bu süreç milyonlarca yıl içinde gerçekleşerek kömürler organik olgunluklarına göre Linyit, Alt bitümlü, Kömür, Bitümlü kömür ve Antrasit tiplerine ayrılırlar.
Linyit ve kısmen Alt Bitümlü kömürler genellikle yumuşak, kırılgan ve mat görünüştedirler. Bu tip kömürlerin ana özelliği göreceli olarak yüksek nem içerirler ve karbon içerikleri düşüktür. Antrasit ve Bitümlü kömürler ise genellikle sert ve parlak görünüştedirler. Göreceli olarak nem içerikleri düşük olup, karbon oranları yüksektir. Jeolojik olarak kömürlerin yaşları 400 milyon yıl ile 15 milyon yıl arasında değişir. Genellikle yaşlı kömürler daha kalitelidir.
KÖMÜRÜN ÖNEMİ
Kömür Dünyada en yaşlı bir şekilde bulunan, güvenilir aynı zamanda düşük maliyetlerle elde edilebilen temiz bir fosil yakıtıdır.
Kömür Dünya'da 50 den fazla ülkede üretilmektedir. Kömür rezervleri diğer fosil yakıtlar gibi (petrol ve doğalgaz) Dünya'nın belli bir bölümünde değil fakat tüm dünyada yaygın bir şekilde bulunmaktadır. Kömür kullanımı, depolaması ve nakliyesi açısından en emniyetli fosil yakıttır.
Endüstriyel ve diğer alanlarda elektrik enerjisinin rekabetçi fiyatlarla ve güvenilir olarak temini açısından, kömürün Dünyada yaygın bir şekilde bulunuşu ve bir çok ülke tarafından üretiliyor oluşu tedarikte güvenirliliği sağlamaktadır. Temiz Kömür Teknolojileri kullanılarak günümüzde kömür tüm dünyada doğayı kirletmeden kullanılmaktadır.
Elektrik Enerjisi Üretiminde ucuz ve rekabetçi bir yakıt olması nedeniyle Dünya elektrik üretiminin yaklaşık % 40 ' ı kömürden karşılanmaktadır.
Kömürle ile ilgili kullanılan genel terimler aşağıdaki gibi tanımlanmıştır :
TÜVENAN KÖMÜR: Tüvenan kömür, bir kömür ocağından tabii olarak çıkarılıp hiçbir işleme tabi tutulmayan ham kömürdür.
KRİBLE KÖMÜR: Krible kömür, ayıklama ve eleme işlemine tabi tutulmuş tüvenan kömürdür.
ELENMİŞ KÖMÜR: Elenmiş kömür, belli delik aralıklı eleklerden elenmiş ve belli boyut sınırları arasında sınıflandırılmış kömürdür.
TEMİZLENMİŞ KÖMÜR: Temizlenmiş kömür, yaş veya kuru bir sistemle temizleme işlemi görmüş kömürdür.
YIKANMIŞ KÖMÜR: Yıkanmış kömür, yaş bir temizleme işlemi görmüş kömürdür.
TOPLAM RUTUBET (NEM): Numune olarak alınmış olan kömürde standart şartlar altında bertaraf edilebilen rutubet miktarıdır.
BÜNYE RUTUBETİ (Bünye Nemi - Higroskopik Nem): Havada kuru kömür numunesinin 105 C sıcaklıkta oksijensiz bir ortamda sabit bir ağırlığa ulaşıncaya kadar kaybettiği rutubettir.
SERBEST RUTUBET (Yüzey Rutubeti - Kaba Nem): Tüvanan kömürün, havada kuru kömür haline dönüşünceye kadar kaybettiği rutubet olup buna kaba nem adı da verilir.
HAVADA KURUMUŞ KÖMÜRDE RUTUBET (NEM): Maruz kaldığı havada yaklaşık bir dengeye ulaşan kömür numunesindeki rutubettir.
TOPLAM KÜL : Bir kömür numunesinin tam yakılması sonucu arta kalan mineral maddelerin toplam ağırlığının % olarak ifadesidir.
BAĞIL KÜL : Fiziksel yollarla kömürden uzaklaştırılamayan mineral maddelerdir.
GAZ : Kömürün havasız ( oksijensiz) ortamda ısıtılması ve damıtılması sırasında kaybettiği kütledir. Uçucu madde ve Rutubet toplamından oluşur.
UÇUCU MADDE : Kömürdeki gaz miktarından rutubet miktarının çıkarılmasıyla bulunan değerdir.
SABİT KARBON : Kömürdeki; Rutubet, Kül ve Uçucu Madde toplamlarının 100'den çıkartılması ile bulunan değerdir.
ELEMENTEL KARBON : Kömürün bileşiminde bulunan sabit(serbest) ve bağlı karbon toplamından oluşan değerdir.
SAF KÖMÜR : Kömürde faydalanılan kısım olup, Uçucu madde ve Sabit karbon toplamından oluşur.
KOK : Kömürdeki Sabit karbon ve Kül miktarının toplamıdır.
KOK HASSASI: Gaz tayini sonucu kalan kömürün şekil ve renginin ifadesidir.
TOPLAM KÜKÜRT : Kömür numunesi içerisindeki tüm kükürt bileşiklerinin ( sülfat, organik, serbest, pirit, kalkopirit v.b.) ihtiva ettiği kükürdün % de olarak ifadesidir.
KÜLDE KALAN KÜKÜRT ( Yanmaz Kükürt): Kömür numunesinin en fazla 850 C 'da tam yakılması sonucu elde edilen kül içerisinde sülfatlı bileşikler halinde kalan kükürdün % de olarak ifadesidir.
YANAR KÜKÜRT: Kömür numunesinin en fazla 850 C 'da tam yakılması sonucunda yanma gazlarında kükürt bileşiği halinde bulunan kükürdün % de olarak ifadesidir.
YUKARI ( ÜST ) ISI DEĞERİ:(Kalori Değeri):Kömür numunesinin kalorimetre bombasında tam yakılması sonucu açığa çıkan ısının Kcal/Kg. olarak ifadesidir
ALT ( AŞAĞI ) ISI DEĞERİ:(Kalori Değeri): Kömür numunesinin kalorimetre bombasında tam yakılması sonucu açığa çıkan Üst ısı değerinden kömürün rutubeti ile kömürdeki Hidrojenin yanması sonucu oluşan suyun kondensazyon ısıları toplamının çıkarılması ile hesaplanan ısının Kcal/Kg. olarak ifadesidir.
KÖMÜR ÜRETİM YÖNTEMLERİ
Kömür madenciliği 18. yüzyıldan sonra hız kazanmıştır. Kömür açık işletme ve kapalı işletme olarak iki ana yöntemle üretilir. Yüzeye yakın kömür oluşumları ekonomik nedenlerle açık işletme yöntemi ile üretilmelerine karşın derin kömür damarları yeraltı yöntemi ile çıkartılır.
Açık işletme yöntemi ile üretilen kömür oluşumlarında büyük kapasiteli kazıcılar, yükleyiciler ve kamyonlar kullanılır. Yeraltı işletme yöntemi ile üretilen kömür oluşumlarında kazılan boşluğu göçmeden tutabilecek hidrolik tahkimatlar, kömür kazıcılar ve nakledici konveyörler kullanılır.
Özellikle günümüzde kullanılan yüksek kapasiteli, yüksek basınç ve sıcaklıkta çalışan kazanlarda kullanılacak suyun belirli özelliklerinin olması gerekir. Belirli sıcaklık ve basınçta buhar sağlayan kazanlarda kullanılan katı veya sıvı yakıtların fiziksel ve kimyasal özelliklerinin bilinmesi gerekir. Buhar kazanlarında yakıtların en iyi ve ekonomik şekilde yakılmasına çalışılmalıdır. Kazan verimini etkileyecek kayıpları baca gazında ve cürufta yapılacak analizlerle ölçmek ve önlemek mümkün olacaktır.
KÖMÜR VE GETİRDİĞİ ÇÖZÜMLER
Kömür Dünya'nın en bol, en sağlam ve en güvelilir fosil yakıtıdır. Aynı zamanda rekabet edebilir bir maliyete sahiptir. Kömür gün geçtikce daha temiz bir yakıt olmaktadır. Temiz kömür teknolojileri; enerji verimliliğini artırmakta ve kömürün neden olduğu çevre gaz emisyonlarını azaltmaktadır.
Madencilik sısrasında, enerji verimliliği, kaçak emisyonlardan kaçınma/azaltma ve kömür yatağındaki metanın kullanımı ve iyileştirilmesi vasıtasıyla madenciliğe ilişkin gelişmeler başarılı olabilmektedir. Kömürün hazırlanması/yararlı hale getirilmesi (zenginleştirilmesi) yoluyla mineral miktarı, nem, kükürt ve kül miktarının azaltılması termal tüketim verimliliğini artırmaktadır. Yeni ve ikame edilen tüketim kolaylıklarıyla daha yüksek verimlilik teknolojisinin yaygınlaşması ve verimli yönetim programlarının tanıtımı kömürün performansını artırmaktadır. Aynı zamanda kömürün, (biolojik kütle),(şeker kamışı) ve atık maddeler gibi yenilenebilir, yanabilen bitkiler için "ortak yakıt" olarak anahtar bir rol oynadığı unutulmamalıdır.
Karbondioksitin tutulması, kullanımı ve depolanmasıyla yanma sonrası ortaya çıkan olanaklar endüstri çözümleri olarak ortaya çıkmaktadır. Çelik üretimi sırasında ortaya çıkan ısı/enerji kullanımını maksimize etmek ve kok yapımı esnasında üretilen gazların kullanımı ve iyileştirilmesi yoluyla çelik yapmada kullanılan kömürden çıkan emisyonların azaltılması ve enerji verimliliği için olanaklar mevcuttur.
Kömür yanma ürünleri her ne kadar atık olarak değerlendirilse de bu yanma ürünlerinin çelik üretimine uygulanmasıyla önemli enerji ve emisyon avantajları sağlanabilmektedir.
Kömür evriminin bütün aşamaları, yeni buluşlar ve teknik gelişmeler vasıtasıyla emisyon azaltımları ve verimliliği artırmak için potansiyel imkanlar sağlanmaktadır. Gelişen kömür teknolojisi ve verimliliği hem gelişmiş hem de özellikle gelişmekte olan ülkelerde önemli yararlar sağlamaktadır. Önemli olan kömürün kullanımı değil, kömürün nasıl kullanıldığının hedef noktası olmasıdır.
Temiz Kömür Teknolojileri; kömürün üretimi, zenginleştirilmesi ve kullanımında verimliği artırarak kömür kullanımının çevresel etkilerini azaltmaya yönelik teknolojiler olarak tanımlanır. Temiz Kömür Teknolojilerinin uygulanması ile kömürün yanması sonucu ortaya çıkan emisyon azaldığı gibi, tüketilen her ton kömürden elde edilen faydalı enerji artırımlı olur. Temiz kömür teknolojileri çoğunlukla kömürün en fazla tüketildiği alan olan elektrik enerjisi üretiminde kullanılmaktadır.
Güneş enerjisi
Güneş enerjisi, güneşin çekirdeğinde yer alan füzyon süreci ile açığa çıkan ışıma enerjisidir, güneşteki hidrojen gazının helyuma dönüşmesi şeklindeki füzyon sürecinden kaynaklanır. Dünya atmosferinin dışında güneş enerjisinin şiddeti, aşağı yukarı sabit ve 1370 W/m² değerindedir, ancak yeryüzünde 0-1100 W/m2 değerleri arasında değişim gösterir. Bu enerjinin dünyaya gelen küçük bir bölümü dahi, insanlığın mevcut enerji tüketiminden kat kat fazladır. Güneş enerjisinden yararlanma konusundaki çalışmalar özellikle 1970'lerden sonra hız kazanmış, güneş enerjisi sistemleri teknolojik olarak ilerleme ve maliyet bakımından düşme göstermiş, çevresel olarak temiz bir enerji kaynağı olarak kendini kabul ettirmiştir.
Güneş enerjisi teknolojileri yöntem, malzeme ve teknolojik düzey açısından çok çeşitlilik göstermekle birlikte iki ana gruba ayrılabilir:
* Isıl Güneş Teknolojileri : Bu sistemlerde öncelikle güneş enerjisinden ısı elde edilir. Bu ısı doğrudan kullanılabileceği gibi elektrik üretiminde de kullanılabilir.
* Güneş Pilleri: Fotovoltaik piller de denen bu yarı-iletken malzemeler güneş ışığını doğrudan elektriğe çevirirler.
Yakıt Tüketimini Azaltan BORPOWER
NNT AŞ isimli bir Türk firması, BORPower adıyla beygir gücünü yüzde 10 artıran, yakıt tüketimini yüzde 5-20 arasında düşüren, yağ ve rektefiye ömrünü iki kat artırması yanında egzoz emisyonunu azaltan, borlu motor yağı katkı maddesi üretti.
NNT AŞ Yönetim Kurulu Başkanı Cafer Akın, 1992 yılından bu yana, yurtiçi ve yurtdışında 5 bilim adamıyla nano teknoloji ürünleri üzerine çalışmalar yaptıklarını, bu çalışmalar sonucu, dünyadaki rezervinin yüzde 70'ten fazlası Türkiye'de olan bor madeninin kullanıldığı ilk ürünleri olan motor yağı katkısını, "BORPower" adıyla şubat ayında ilk olarak Avrupa ve ABD'de satışa sunduklarını bildirdi. "Türkler, nano teknoloji ürünleri üretemez" şeklindeki düşünceyi Almanya'daki TÜV Enstitüsü'nde 0 kilometre Mercedes 320 model otomobille yapılan testlerle ürünün özelliklerini kanıtlayıp sertifikalandırdıklarını kaydeden Akın, şu anda 30 milyon Euro'luk ihracat anlaşmalarının olduğunu dile getirdi. Türkiye'de 47-59 YTL arasında fiyatlarla satışa sunulan ürün ile ilgili yakında medyada reklam çalışmalarına başlayacaklarını ifade etti.
BORPower'in motor yağına katıldıktan sonra motorun metal parçaları üzerinde elmastan daha sert bir ince tabaka oluşturduğunu ve böylece sürtünmeyi azalttığını kaydeden Akın, sürtünmenin azalmasıyla, motorun yakıt tüketimi ve gücü gibi özelliklerini iyileştiğini ifade etti. BORPower'in, benzinli, dizel ve LPG'li motorlarda kullanılabildiğini, madeni, sentetik ve yarı sentetik yağlara katılabildiğini kaydeden Akın, "Katıldığı motorun beygir gücü yüzde 10 oranında artıyor. Ayrıca yakıt tüketimi, motorun özelliklerine göre yüzde 5 ile 20 arasında azalıyor. Bunların yanında, küresel ısınmanın önemli nedenlerinden egzozla karbondioksit salımını 15-20 oranında azaltmasıyla çevreci bir ürün. Ayrıca benzeri ürünler gibi kimyasal madde içermediğinden, insan ve çevre sağlığına hiçbir zararı yok" diye konuştu.
